NEM TAYİN YÖNTEMLERİ

Nem tayini, sıcaklık ve kalite test cihazımız TK-LAB
Kurutma işlemlerinde nem tayini kurutulan ürünün bir kısmının alınarak analiz edilmesini ile elde edilir. Her ürünün ayrı bir analiz standardı olabildiği gibi farklı ülkelerde farklı nem tayin yöntemleri de uygulanmaktadır. Aşağıdaki dokumanda bu bilgileri bulabilirsiniz.
NEM TAYİN YÖNTEMLERİ VE STANDARTLARI
ÜRÜN | AACC* | AOAC | UK | F | ICC | ISO | CEE |
Arpa | 9–18–21 | 8–18 | 2–9–10 | 5–10–22 | 10–22 | 10–22 | 10 |
Aspir. tane | | | 2–9–10-24–25 | | | 4 | 4 |
Ayçiçeği, tane | | | 2–4–17-24–25 | 4 | | 4 | |
Baklagil. Yemeklik, kuru | 3–27 | | 2–9–24–25 | 5–10–22 | | | |
Bezelye. Mercimek | 9–27 | | 2–9–24-25 | 4 | | 4 | |
Buğday, öğütülmüş | 9–18–27 | 9–18 | 9–10 | 5–10–22 | 10–22 | 10–22 | 10 |
Çavdar | 9–27 | 9–18 | 9–10 | 5–10–22 | 10–22 | 10–22 | 10 |
İrmik | 9–18 | 9–18 | 9–10 | 5–10–22 | 10–22 | 10–22 | 10 |
Kara buğday | | 9–18 | 2–9–10 | | | | |
Keten tohumu | 2–27 | | 4–17–24-25 | 4 | | 4 | |
Mısır tane | 3–27 | | 13 | | | | |
Mısır, öğütülmüş | 9–18 | 9–18 | 2–9–10 | 5–12–22 | 12–22 | 12–22 | 12 |
Mısır, gluten, yem | | 14–17–21–25 | | | | | |
Mısır yağlık un | | 14–17–21–25 | 2–4–17-24–25 | 4–15 | | | 4-15 |
Çeltik | 9–27 | 9–18 | 9–10 | 5–10–22 | 10–22 | 10–22 | 10 |
Soya fasulyesi | 9–27 | | 2–9–10-24–25 | 4 | | 4 | 4 |
Tahıl | 9–18 | 9–18 | 5–23 | 5–10–22 | | | |
Un | 9–12–18 | | 9–10 | 5–10–22 | 10–22 | 10–22 | 10 |
Yem ve yemlik materyal | 18 | 14-17-21-25 | 2–4–9–17–24–25 | 4–15 | | | 4-15 |
Yulaf Öğütülmüş | 9–27 | 9–18 | 9–10 | 5–10–22 | | | |
Tablo: Çeşitli Taneli Ürünler İle Bunlardan Üretilmiş İkincil Ürünlerin Nem Tayinlerinde Bazı Ülke ve Kuruluşlarda Uygulanan Yöntemler
*Çizelgede yer alan simge ve sayıların anlamları
Yukarıdaki tabloda nem belirleme yöntemleri rakamlarla, bu yöntemleri uygulayan ülke ve kuruluşlar harflerle tanımlanmıştır. Yapılan tanımlamaların açıklamaları aşağıda gösterilmiştir.
Ülke ve Kuruluşlar
UK İngiltere
F Fransa
AACC American Association of Creal Chemists
AOAC Association of Official Analytical Chemists
ICC International Association for Cereal Chemistr
ISO nternational Standization Organization
EE European Economic Community
Yöntemler
1- Hava dolaşımlı kurutma dolabı, 103–106 °C de 3 saat
2- Hava dolaşımlı kurutma dolabı, 103 °C de 4 saat
3- Hava dolaşımlı kurutma dolabı, 103°C de 72 saat
4- Hava dolaşımlı kurutma dolabı, 103-105 °C de 3 saat, ayrıca sabit ağırlığa gelmesi için 1 saat ara
5- Hava dolaşımlı kurutma dolabı, 102 °C de 17 saat, bağıl neme göre ağırlık düzeltmesi
6- Hava dolaşımlı kurutma dolabı, 105 °C de 30 dakika, ardından 130 °C de 40 dakika
7- Hava dolaşımlı kurutma dolabı, 130°C de 30 dakika
8- Hava dolaşımlı kurutma dolabı, 130 °C de 40 dakika
9- Hava dolaşımlı kurutma dolabı, 130 °C de 1 saat
10- Hava dolaşımlı kurutma dolabı, 130 °C de 2 saat
11- Hava dolaşımlı kurutma dolabı, 130 °C de 3 saat
12- Hava dolaşımlı kurutma dolabı, 130 °C de 4 saat
13- Hava dolaşımlı kurutma dolabı, 130 °C de 38 saat
14- Hava dolaşımlı kurutma dolabı, 135 °C de 2 saat
15- Vakumlu kurutma dolabı, 70 °C ve 10 mmHg basıncında sabit ağırlığa ulaşana kadar
16- Vakumlu kurutma dolabı, 100 °C de 3 saat
17- Vakumlu kurutma dolabı, 95-100 °C de 5 saat veya sabit ağırlığa ulaşana kadar.
18- Vakumlu kurutma dolabı, 98-100 °C de 5 saat veya sabit ağırlığa ulaşana kadar
19- Vakumlu kurutma dolabı, 105 °C de 30 dakika, ardından 130 °C de 1 saat ara
20- Vakumlu kurutma dolabı, 80 °C de 20 dakika
21 - Vakumlu desikatörde ısı kullanmadan sabit ağırlığa ulaşana kadar
22- Cam kurutma tüpü, 10-20 mmHg basınç, 45-50 °C sıcaklık, P205 desikant kullanarak sabit ağırlığa ulaşana kadar ( CNERNA, ISO ve ICC’nin temel yöntemi)
23- Alüminyum tabak üzerinde, 140 °C de 15 dakika
24- Bidvvell-Sterling , Benzen ile distilasyon
25- Bidvvell-Sterling, Toluen ile distilasyon
26- Kari Fischer titrasyon yöntemi
27- Model 919 nem ölçme aygıtı (Motomco, CAE, Halross)
Kaynak: Bu bilgiler Prof. Dr. A. Yağcıoğlu’nun Tarım ürünleri kurutma tekniği adlı kitabının 1. basımından alınmıştır.